Wat
Deze hoog-gotische kerk kende vier bouwfasen. Vermoedelijk op het einde van de 13de eeuw werd een kerkje gebouwd dat de grootte had van het huidige hoogkoor. De nog bestaande deur tussen sacristie en hoogkoor was toen de ingang van de kerk. In 1431 werd de kerk uitgebreid met de kruisbeuken en het huidige middenschip. De toren, die gebouwd werd in het begin 16de eeuw, is op zijn minst een merkwaardig stukje architectuur te noemen. In 1842 kende de kerk een nieuwe verbouwing en werden de zijbeuken toegevoegd. Het koor werd samen met de toren geklasseerd als monument. Intussen werd de parochiekerk ook grondig gerestaureerd.
De klokkenroof
Gelukkig bleef de kerk in de Eerste Wereldoorlog volledig gespaard. Maar tijdens de Tweede Wereldoorlog namen de Duitsers de Wommelgemse kerkklokken in beslag, omdat zij het metaal nodig hadden voor hun oorlogsindustrie. Ook de kerk zelf werd beschadigd door vliegende bommen. Herstellingswerken waren dringend nodig. In 1949 kreeg de kerk dan ook twee nieuwe klokken en in 1954 volgde nog een derde klok. Twee glasramen werden kunstig vernieuwd.
In 1961 verkeerde de toren opnieuw in zo’n slechte staat dat er af en toe brokstukken naar beneden vielen. Voor de hoofdingang moesten daarom dranghekken worden geplaatst. Er volgde een lange lijdensweg om de restauratie op poten te krijgen. De werken sleepten aan tot in augustus 1968. Ook werd een nieuwe haan op het kruis geplaatst. Wat later vonden nog enkele kleinere werken plaats. We denken daarbij aan de herstelling van de daken (1969) en de plaatsing van een tochtportaal (1980).
Laatste opknapbeurt
In 2003 werd de kerk een laatste maal onder handen genomen. Dat was dringend nodig omdat er opnieuw gevaar dreigde voor loskomende leien en vallende steentjes. Daarom moest in 2001 reeds een beschermende afdekking boven de hoofdingang worden geplaatst.
Beschermde omgeving op de Kerkplaats
De kerk staat op de Kerkplaats, waar de kaak of schandpaal zich bevindt. Deze schandpaal is één van de zeldzaamste exemplaren die ons land nog bezit. Vermoedelijk stamt de schandpaal uit de 16de eeuw. Hij werd door de sansculotten verwijderd, maar in 1816 in zijn huidige vorm terug opgericht door graaf d’Oultremont. Boven op de paal prijkt het wapen van de familie de Neuf, sinds 1840 het wapenschild van Wommelgem. De schandpaal, die vroeger gebruikt werd om misdadigers aan de kaak te stellen, werd in Wommelgem zo goed als niet gebruikt. Later werd hij gebruikt door de veldwachters om bevelen van hogerhand en plakkaarten van notarissen af te kondigen.
Op het plein staat ook de beschermde dorpspomp uit 1848. Op elk dorpsplein stond vroeger een waterput waar de bewoners drinkwater konden putten. Het was zelfs zo dat de vrouwen van het dorp er hun linnengoed kwamen wassen en bleken in het gras. Oude prentkaarten tonen daarvan het bewijs. In april 2009 werd de pomp grondig hersteld, nadat een onoplettende kermiskramer haar bij een manoeuvre had stuk gereden. Daardoor was de kern losgekomen van haar fundering en werd de bekleding in blauwe hardsteen ernstig beschadigd. De pomp kon vakkundig worden gerestaureerd. De brokken, scheuren en barsten werden verlijmd en het pompmechanisme werd hersteld.
